O określeniach kobiety w języku greckim

Wpis powstał w ramach akcji W 80 blogów dookoła świata, w której blogerzy z różnych części świata piszą na wspólny temat, ale dotyczący różnych języków i kultur. Marcowy temat dotyczy kobiet w danej kulturze lub języku.

Już jakiś czas temu kilka czytelniczek sygnalizowało mi, że nie znają określeń, których używają mężczyźni w stosunku do kobiet. Nie wiedzą więc, kiedy ktoś mówi coś obraźliwego, a kiedy nie. W dzisiejszym wpisie przedstawiam słownictwo dotyczące kobiet, zarówno to neutralne, jak i potoczne (wulgarne).

Γυναίκα

Najbardziej neutralne słowo określające kobietę to η γυναίκα /i jineka/. Oznacza też żonę, a synonimem w tym wypadku jest η σύζυγος /i sizighos/. Od słowa γυναίκα pochodzi nazwa lekarza ο γυναικολόγος /o jinekologhos/, czyli ginekolog.

Inne pochodne słowa to:

• η γυναικούλα /i jinekula/ – niezbyt pochlebne określenie kobiety bez osobowości, lubiącej plotkować; również stosuje się jako ironiczne określenie mężczyzny, który zachowuje się jak kobieta
• η γυναικάρα /i jinekara/ – potoczne wyrażenie, które zazwyczaj używa się na określenie pięknej kobiety.

Κοπέλα

Η κοπέλα /i kopela/ to kolejne neutralne słowo, które oznacza dziewczynę (zazwyczaj w młodym wieku). Słowa tego używają często kobiety w znaczeniu „koleżanka”, np. θα βγω έξω με τις κοπέλες /tha wgho ekso me tis kopeles/, czyli wyjdę z dziewczynami/koleżankami.

Synonimem jest słowo το κορίτσι /to korici/, które oznacza zazwyczaj bardzo młodą dziewczynę. Obydwa te słowa mają też inne wspólne znaczenie: mężczyźni mogą tak mówić o swoich dziewczynach: η κοπέλα μου, το κορίτσι μου, czyli moja dziewczyna (partnerka).

Κυρία

Η κυρία /i kirija/ dosłownie tłumaczy się jako pani. Słowa tego używamy np. gdy przedstawiamy komuś kobietę: Από δω η κυρία Παπαδοπούλου /apo dho i kirija papadopulu/, czyli z tej strony pani Papadopulu, lub gdy mówimy o innej kobiecie, z którą nie jesteśmy na ty: μου το είπε η κυρία Ελένη /mu to ipe i kirija eleni/ – powiedziała mi to pani Eleni. Słowo κυρία używane jest też w wyrażeniu „pani domu” (η κυρία του σπιτιού /i kirija tu spitiu/).

Podobnie jak w języku polskim, κυρία oznacza też kobietę zamężną, w przeciwieństwie do kobiety niezamężnej, którą nazywa się η δεσποινίς /i dhespinis/. W piśmie, np. w różnego rodzaju formularzach, słowo κυρία skraca się do κα., a δεσποινίς do δις.

Ciekawostka: w języku greckim nie funkcjonuje wyraz „państwo” na określenie mężczyzny i kobiety jako pary, więc gdy chcemy przedstawić komuś państwa Kowalskich, mówimy ο κύριος και η κυρία /o kirios kie i kirija/, co oznacza pan i pani i dodajemy nazwisko.

Ωραίο φύλο

W języku polskim kobiety określa się mianem płci pięknej. W języku greckim istnieje zwrot το ωραίο φύλο /to oreo filo/, czyli piękna płeć, ale też το ασθενές φύλο /to asthenes filo/, czyli słaba płeć. Przeciwnie, na mężczyzn mówi się το ισχυρό φύλο /to ishiro filo/, czyli silna płeć.

Przejdźmy teraz do bardziej potocznych i wulgarnych określeń, bo z Waszych wiadomości wnioskuję, że te Was najbardziej interesują. Szczególnie czytelniczki chcą wiedzieć, kiedy mężczyźni mówią do nich ładnie, a kiedy niekoniecznie.

Γκόμενα

Η γκόμενα /i gomena/ oznacza laskę, seksowną kobietę. Pochodzenie tego słowa nie jest jasne – niektóre źródła podają, że γκόμενα pochodzi od włoskiego „gomena” (lina kotwicza), ponieważ w znaczeniu przenośnym kobieta ciągnie faceta za sobą na sznurku. Inna wersja mówi, że słowo to powstało z przekształcenia angielskiego wyrażenia „go with men”. Greccy marynarze, którzy nie znali angielskiego, w ten sposób mówili na kobiety, z którymi spędzali czas w różnych portach na świecie.

Γκόμενα jest też najczęstszym słowem, które używają mężczyźni na określenie kobiety w ogóle, np. για όλα φταίνε οι γκόμενες /ja ola ftene i gomenes/ – wszystkiemu winne są kobiety.

Γκόμενα oznacza też kochankę, natomiast ładniejsze słowo na kochankę to η ερωμένη /i eromeni/.

Μουνάρα

Wulgarne słowo, które pochodzi od το μουνί /to muni/, czyli cipa. Η μουνάρα /i munara/ to określenie pięknej kobiety z podkreśleniem jej seksualności.

Ξέκωλο

Το ξέκωλο /to ksekolo/ jest połączeniem słów ξε + κώλος (dupa). Oznacza kobietę, która ubiera się bardzo wyzywająco, odsłaniając wszystko co możliwe, w tym między innymi tyłek. Słowo to oznacza również ubrania, które odsłaniają wszystkie cielesne wdzięki kobiety.

Καυλιάρα

Najbardziej wulgarne słowo w tym wpisie to η καυλιάρα /i kawliara/. Pochodzi od słowa η καύλα /i kawla/, co oznacza erekcję. Więc καυλιάρα jest to kobieta, która powoduje u mężczyzn natychmiastowe podniecenie, ale może też określać kobietę, która jest napalona, ma ochotę na seks. Jest to zwrot obraźliwy, ale niestety często używany przez mężczyzn, zwłaszcza w kierunku nieznajomych kobiet na ulicy.

Te cztery ostatnie wyrazy podałam po to, żebyście wiedzieli, że istnieją, ale nie radzę ich używać. Jeśli dopiero zaczynacie przygodę z językiem greckim, nie macie jeszcze wyczucia, kiedy można, a kiedy nie można tak mówić. Lepiej zacznijcie od neutralnych zwrotów.

Chcecie przeczytać o kobietach w innych językach? Zajrzyjcie do poniższych wpisów:

CHINY

Biały Mały Tajfun: Z czym się Chińczykom kojarzą kobiety?

DANIA
Ukryty Kot: Kobieta w języku duńskim

FINLANDIA
Suomika: Kobiece sprawy po fińsku (tylko dla kobiet!)

FRANCJA
Demain,viens avec tes parents!: Stąd do wieczności

Madou en France: 8 niezwykłych kobiet, które odmieniły Francję

GRUZJA
Gruzja okiem nieobiektywnym: Kobiety w języku gruzińskim

HISZPANIA
Hiszpański dla Polaków: Kobieto, to musisz wiedzieć o hiszpańskim!

IRLANDIA
W Krainie Deszczowców: Kobieta po irlandzku

JAPONIA
japonia-info.pl: Kobiecy pierwiastek w jōyō-kanji

KIRGISTAN
Kirgiski.pl: Kobieta w języku kirgiskim  

NIEMCY
Niemiecki w Domu: Kobieta w Niemczech

ROSJA
Dagatlumaczy – blog o tłumaczeniach i języku rosyjskim: Kobieta w języku rosyjskim

SZWECJA
Szwecjoblog:  Kobieta w języku szwedzkim – 5 ciekawostek

TURCJA
Turcja okiem nieobiektywnym: Czy Turczynki chcą nosić hidżab?

USA
Papuga z Ameryki: Jak ubierają się kobiety w USA?

WIELKA BRYTANIA
Angielska Herbata: Angielskie idiomy z kobietą w tle

English-Nook:  6 żon Henryka VIII

Angielski dla każdego: Królowa, czyli najważniejsza kobieta w Wielkiej Brytanii

WŁOCHY
Po Prostu Włoski: Kobieta w języku włoskim – idiomy i powiedzenia

RÓŻNE JĘZYKI
Enesaj.pl: Kobieta w językach turkijskich