Słowniczek greckich słów to cykl poniedziałkowych postów na fanpejdżu, w którym przedstawiam ciekawe greckie wyrazy wraz z tłumaczeniem i krótkim komentarzem na temat ich użycia.
Jak powiedzieć po grecku: św. Mikołaj, kolędy, choinka, Nowy Rok? Odpowiedź znajdziesz poniżej.
ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ
W Grecji prezenty przynosi Święty Bazyli, czyli (ο) Άγιος Βασίλης /o ajos wasilis/. W dodatku przynosi je nie pod choinkę, a na Nowy Rok. Jednak jego wizerunek jest identyczny z naszym Mikołajem i dzieci bardzo go lubią.
Święty Bazyli obchodzi imieniny 1 stycznia i wtedy piecze się ciasto zwane (η) βασιλόπιτα /i wasilopita/. Jest to tradycyjny wypiek noworoczny, do którego wkłada się pieniążka zwanego (το) φλουρί /to fluri/. Komu w Nowy Rok trafi się kawałek ciasta z pieniążkiem, ten będzie miał szczęście przez cały rok.
Więcej ciekawostek o greckim Mikołaju i świętach przeczytacie we wpisie 5 ciekawostek o greckich świętach Bożego Narodzenia.
ΚΑΛΑΝΤΑ
Wyraz (τα) κάλαντα /kalanda/, czyli kolędy nie ma liczby pojedynczej. Aby powiedzieć „śpiewam kolędy”, użyjemy wyrazu λέω, czyli mówię, a nie τραγουδάω.
Kolędy w Grecji śpiewa się trzy razy w roku: w wigilię Świąt Bożego Narodzenia, w wigilię Nowego Roku i w wigilię dnia 6 stycznia, czyli (τα) Θεοφάνεια /ta Theofania/. Wtedy dzieci chodzą po domach, śpiewają kolędy, a w zamian otrzymują słodycze lub pieniądze.
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ
Przyszła kolej, żeby ubrać choinkę, czyli (το) Χριστουγεννιάτικο δέντρο /to hristujeniatiko dhendro/.
Po grecku używamy czasownika στολίζω (stolizo), czyli dekoruję, stroję choinkę, a nie czasownika ubieram – ντύνω (dino). Ubierać możemy siebie, np. ντύνομαι (dinome) albo kogoś, np. Ντύνω το παιδί για το σχολείο /dino to padhi ja to sholijo/ – Ubieram dziecko do szkoły.
Tradycja ubierania choinki przyszła do Grecji całkiem niedawno. Wcześniej Grecy przystrajali stateczki – (το) καραβάκι /to karawaki/ na znak ich przywiązania do morza.
ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ
Mówiąc (η) Πρωτοχρονιά /i protohronia/ mamy na myśli 1 stycznia, pierwszy dzień nowego roku. Słowo to składa się ze słów πρώτος /protos/, czyli pierwszy i χρονιά /hronia/, czyli rok.
(Η) παραμονή Πρωτοχρονιάς /i paramoni protohronias/ natomiast to sylwester. Wyraz παραμονή oznacza wigilię, dzień przed innym ważnym dniem. Na sylwestra mówi się również ρεβεγιόν Πρωτοχρονιάς /rewejon protohronias/.
Nieco zapomnianym i rzadko używanym synonimem słowa Πρωτοχρονιά jest (η) αρχιχρονιά /i arhihronia/, które występuje w popularnej noworocznej kolędzie.
Wszystkie słowa z greckiego słowniczka znajdziesz pod tagiem Słowniczek greckich słów.
